در نوامبر ۲۰۱۹ که بها ابوالعطا از رهبران مهم و تاثیرگذار گردان های نظامی سرایا القدس جهاد اسلامی فلسطین در منزلش در نوارغزه ترور شد، تا کنون بیش از ۱۰ تن از فرماندهان نظامی جهاد اسلامی فلسطین هدفمند مورد ترور رژیم صهیونیستی قرار گرفته اند. پس از ترور ابوالعطا یک بار در سال گذشته (آگوست ۲۰۲۲) و یک بار هم در هفته های اخیر (می ۲۰۲۳) دو حمله هدفمند برای حذف رهبران نظامی جهاد اسلامی فلسطین را شاهد بودهایم:
می توان مهم ترین فرماندهان ترور شده جهاد اسلامی فلسطین از ۲۰۱۹ تاکنون را این گونه لیست کرد:
بها ابوالعطا، از فرماندهان مهم و کلیدی گردان های موشکی جهاد اسلامی (۲۰۱۹)
حسام محمد أبو هربید، فرمانده تیپ شمال لواءسرایا القدس (۲۰۲۱)
تیسیر محمود محمد الجعبری فرمانده ارشد جهاد اسلامی و عضو شورای نظامی این جنبش و مسئول منطقه شمالی غزه (۲۰۲۲)
خالد سعید شحاده منصور فرمانده ارشد در تیپ رفح و عضو شورای نظامی جنبش جهاد اسلامی و مسئول منطقه جنوبی غزه (۲۰۲۲)
رأفت صالح ابراهیم الزاملی از فرماندهان تیپ رفح (۲۰۲۲)
سلامه محارب عبدالله عابد از فرماندهان تیپ غزه (۲۰۲۲)
زیاد احمد خلیل المدلل از فرماندهان تیپ رفح (۲۰۲۲)
علی رمزی الاسود از فرماندهان گردانهای قدس شاخه نظامی جهاد اسلامی در سوریه (۲۰۲۳)
جهاد شاکر الغنام، رهبری گردانهای القدس در سال های مختلف (۲۰۲۳)
خلیل صلاح البهتینی، فرمانده منطقه شمال غزه و فرمانده نظارت بر صنعت موشکی مقاومت فلسطین (۲۰۲۳)
طارق محمد عزالدین، مسئول عملیات نظامی جهاد اسلامی در کرانه باختری و نظارت بر عملیاتها (۲۰۲۳)
علی حسن غالی، مسئول یگان موشکی جهاد اسلامی فلسطین (۲۰۲۳)
احمد ابودقه، معاون فرمانده نیروی موشکی گردان های قدس (۲۰۲۳)
ایاد الحسنی، از فرماندهان مهم و مسئول عملیاتی جهاد اسلامی (۲۰۲۳)
ترور شدن حدود ۱۴ تن از شخصیت های مهم نظامی جهاد اسلامی فلسطین در غزه طی حداقل ۸ حمله از سوی تل آویو این سوال را ایجاد کرده است که چه اتفاقی در حال رخ دادن است؟
بیشتر بخوانید: شهادت فرماندهان سرایا القدس در حمله هوایی اسرائیل به غزه (ویدیو و تصویر)
نوارغزه و چالش جاسوسها
مسئله وجود جاسوس ها و خلا های امنیتی یکی از جدی ترین موضوعات مقاومت در سال های اخیر بوده است. به واسطه آنکه غزه چندین دهه زیر چتر امنیتی و نظامی نیروهای امنیتی تشکیلات خودگردان و رژیم صهیونیستی بوده است، اما پس از خروج صهیونیست ها از این باریکه از سال ۲۰۰۵، هنوز مشکل جاسوس ها و زیرساخت های باقی مانده برای جاسوسی وجود دارد. اگر اخبار نوارغزه را دنبال کنید، اخبار دستگیری یا اعدام جاسوسی را نیست که در هر ماه به گوشتان نخورده باشد. حتی در سال های اخیر کمپین هایی برای آگاه سازی مردم از روش های جاسوسی صهیونیست ها از تخلیه اطلاعاتی تلفنی، شرکت های پوششی بین المللی و خیریه، شبکه های اجتماعی و…. ایجاد شده است و تلاش می شود این مسئله به حداقل برسد.
وجود جاسوس ها و اطلاعاتی که صهیونیست ها از این طریق در کنار دسترسی های فضای سایبری و قدرت در این حوزه به دست می آوردند، ضربه های سنگینی به مقاومت در غزه و در سال های اخیر به جنبش جهاد اسلامی فلسطین زده است.
ناگفته نماند که متاسفانه چالش بیکاری و فقر در کنار ورود و خروج جوانان از مرزهای نوارغزه و سرزمین های اشغالی فرصت های بیشتری را در مقابل صهیونیست ها برای اغفال به جاسوسی و در دام انداختن اهالی غزه ایجاد کرده است.
ضعف تشکیلاتی جنبش جهاد اسلامی
یکی از موضوعات دیگری که باید به آن اشاره کرد، ضعف تشکیلاتی و سازمانی جنبش جهاد اسلامی است. جهادی ها بواسطه نوع ساختار و عقبه ای که داشته اند، برخلاف حماسی ها چندان بر روی ساختار تشکیلاتی شان کار نکرده اند. بخشی از این ضعف هم به پراکندگی مدیریت بین غزه و دمشق هم بر می گردد که آن هم داستان مفصلی است.
اما آنچه اکنون قصد داریم به آن اشاره کنیم، نبود ساختار منسجم نظامی و طبقه بندی این ساختار است. جهاد اسلامی به واسطه عدم نقش آفرینی جدی در ابتدای دهه ۲۰۱۰، نظم تشکیلاتی و امنیتی همانند جنبش حماس را رعایت نمی کردند و لزومی هم برای این مسئله نبوده است. اما اکنون مشخص بودن و علنی بودن بسیاری از رهبران نظامی، سمت هایشان و یا حضورشان در نشست ها، رژه ها و مراسمات جهاد اسلامی آنها را بیش از قبل در معرض ترور و تیرس نیروهای اطلاعاتی صهیونیستی قرار داده است.
مسئله ای که اخیراً مورد توجه برخی رسانه های عربی هم قرار گرفته است. به طور مثال الجزیره به دنبال چرایی اتفاقات اخیر رفته و از قول حسن عبده، کارشناس امور استراتژیک می نوسید: «ساختار سازمانی جهاد اسلامی به آن توانایی دفع ضربه ها را می دهد، بدون اینکه بر توانایی پاسخگویی تأثیر بگذارد. زیرا رهبری سازمانی جهاد متمرکز نیست و در غیاب رهبران در شورای نظامی، رهبران دیگر در مسئولیت و مدیریت نبرد می توانند جانشین رهبران شوند.» کارشناس الجزیره هم بر عدم ساختارمند و تشکیلاتی بودن جهاد اسلامی اشاره دارد هرچند از سویی این را برای یک جنبش مقاومتی در مسیر نبرد یک فرصت می داند.
مصداق مشخص از ضعف امنیتی و ساختاری جنبش جهاد اسلامی به حواشی رسانه ای ترور یکی از رهبران در هفته گذشته بر می گردد. پس از حمله صهیونیست ها به یک منزل، شایعاتی حول شهادت یک نفر به نام ابوانس با تصاویرش در کنار شهدایی مثل ابوالعطا و جعبری منتشر شد. اما سرایا القدس خیلی زود بیانیه ای داد و از رسانه ها خواست از انتشار اسم و تصاویر فرماندهان قبل از اعلام رسمی اخبار جلوگیری کنند! بیانیه ای که نشان از یک نگرانی جدی می داد.(البته ناگفته نماند هم تصاویر پیش از این منتشر و علنی بود و هم اسم فرمانده به شهادت رسیده درست بود)
اما این اتفاق یکی از تفاوت های تشکیلاتی جهاد و حماس را عیان کرد. رهبران جهاد اسلامی سال هاست که بارها و بارها تصاویرشان در همایش ها و نشست ها و…. دور هم منتشر میشود. مثل تصویر بالا که جمعی از رهبران شهید جهاد اسلامی از جمله ابوالعطا را می بینید این در حالی است که محمد ضیف؛ رهبر نظامی حماس که اسرائیل آخرین تصویری که از او دارد برای سال ۲۰۰۰ است! یا سخنگوی نظامی حماس با لقب ابوعبیده، اسرائیل نام و هویت اصلی رو را تا حالا پیدا نکرده است تا بخواهد به تصویرش برسد.
اینجا ممکن است برخی یادآور شوند که محمد ضیف بارها ترور شده و جان سالم به در برده است. بحث ما بر سر نبود باگ های امنیتی در میان حماسی ها نیست، بلکه آنچه مشخص تر است چالش امنیتی در میان رهبران جهادی جهاد اسلامی جدی تر و آسیب زننده تر است.
بازدارندگی و جستجو جاسوس در بالاترین رده
نتانیاهو گفته بود که اسرائیل با ترور رهبران نظامی جهاد اسلامی شدیدترین ضربه را به این جنبش وارد کرده است. سخنانی که می توان از آن به عنوان بازگشت به سیاست ترور در ۲ سال اخیر اشاره کرد. در وهله اول جهاد اسلامی در کنار دیگر گروه های مقاومت فلسطین و لبنان و پشتیبانی ایران، باید راهی برای متوقف شدن این راهبرد از سوی دولت نتانیاهو و افزایش هزینه آن بیابند. به نظر می رسد اتاق مشترک مقاومت در حال طراحی یک نبرد طولانی مدت برای این مسئله است. بارها و بارها مسئولین جهاد اسلامی تاکید کرده اند که جز با قرار گرفتن بندی مبنی بر توقف ترور فرماندهان حاضر به امضای هیچ آتش بسی از سوی میانجی گری های مصر و قطر نیستند.
در وهله دوم جهاد اسلامی باید با پذیرش فرض وجود جاسوس در راس مدیریت این جنبش با توجه به حجم ترور های هدفمند از ۲۰۱۹ به این سو در مناطق مختلف غزه و حتی سوریه، به ترمیم تشکیلاتی و ساختار حفاظت اطلاعاتی بیاندیشد. تجربه پیش روی مقاومت در دهه های اخیر کمک زیادی به جهاد اسلامی می کند تا از این چالش عبور نماید. تجربه یافتن یک جاسوس در سطوح عالی حزب الله (محمد شوربه) و شیوه یافتن آن (ایجاد یک گروه خارج از جنبش حزب الله و در مظان اتهام بودن تمام افراد رده عالی) کمک زیادی به جهاد اسلامی فلسطین می کند تا از یکی از سخت ترین چالش های موجود در مقابل دشمنی که در مسیر جاسوسی، حملات سایبری و…. دهه هاست از قدرتمند ترین و کثیف ترین راه ها استفاده می کند، فائق آید.
بیشتر بخوانید: چهار هزار ساعت پرواز شناسایی برای تعقیب فرماندهان مقاومت فلسطین!
انتهای پیام/
منبع: مهر