سرانجام پس از کارشکنیهای مستمر تروریستهای تکفیری، روز پنجشنبه ۲ دی آخرین گروه از بقایای آنها در محلههای شرقی اخراج شدند، تا مردم حلب که به آن «الشهباء» هم میگویند، پاکسازی کامل شهرشان از لوث تروریسم را جشن بگیرند.
ارتش سوریه در بیانیهای به طور رسمی شهر حلب را شهری پاکسازی شده از لوث تروریستهای تکفیری اعلام کرد و بازگشت امنیت و ثبات به شهری که زمانی پایتخت اقتصادی سوریه بود، را نقطه عطفی در مسیر مبارزه تمام عیار با تروریسم و ضربهای محکم و کوبنده به حامیان منطقهای و فرامنطقهای آن قلمداد کرد.
شهر حلب بر خلاف برخی از شهرهای سوریه که برخی از مناطقشان از همان ابتدای بحران شاهد تحرکات مسلحانه بود، از همان سال اول شاهد چنین تحرکاتی نبود، محلههای حلب که به پایتخت صنعتی سوریه معروف بود، تنها پس از گذشت یک سال از بحران یا همان جنگ تحمیلی علیه سوریه با سلاح آشنا شدند تا پس از آن به دو قسمت تقسیم شود و محلههای شرقی آن به اشغال گروههای تروریستی درآید و بخش غربی آن هم تحت کنترل دولت سوریه قرار گیرد.
تروریسم چگونه به حلب راه پیدا کرد؟
گروههای مسلح از همان ابتدای بحران سوریه از امنیت و آرامشی که شهر حلب شاهد بود، سوءاستفاده کردند، چرا که هیچ سرباز ارتش در شهر حضور نداشتند که این مسئله افراد مسلح را به تشکل هستههای پنهانی در برخی محلهها واداشت که مقدمهای برای شکلگیری برخی گروههای مسلح بود. این گروهها از اواسط سال ۲۰۱۲ میلادی، به برخی مراکز امنیتی حلب حمله کردند تا به وضوح حمایت خارجی از این گروهها آشکار شود، اینجا بود که ارتش سوریه و کمیتههای مردمی از سمت محلههای غربی وارد جنگ شدند تا محلههای شرقی را که به اشغال گروههای تروریستی درآمده بود، آزاد کنند.
مهمترین گروههای تروریستی در حلب
مهمترین گروههای تروریستی که در حلب شکل گرفتند، گروه موسوم به «لواءالتوحید» متشکل از حدود هفت هزار فرد مسلح بودند که بیشتر آنها از محلهای سکونتشان در روستاها و شهرکهای حومه شمالی حلب نزدیک به ترکیه و به طور خاص از شهرکهای «مارع، عندان، تل رفعت و أعزاز» بودند و طولی نکشید که اختلاف و درگیری میان این گروهها بر سر فرماندهی و تقسیم اموال مسروقه گسترش یافت و حمایتهای برخی قشرهای مردمی را از دست دادند، چرا که آنها دچار این توهم شده بودند که این گروههای مسلح دست به یک انقلاب واقعی زدهاند و برخی از شهروندان را با این توهم فریب داده بودند.
مهمترین گروه تروریستی که در حلب شکل گرفت
در همین زمان بود که موج تروریستهای خارجی که افکار تکفیری داشتند، به سوی حلب سرازیر شد که از کشورهای مختلف و از طریق مرزهای ترکیه وارد شدند تا در کنار گروههای تروریستی محلی با ارتش بجنگند که از جمله باید به تروریستهای لیبیایی،چچنی، تونسی و سعودی اشاره کرد.
اولین نبرد با تروریستها در حلب
شهر حلب، از همان ابتدای جنگ علیه سوریه که شاهد جنگ شهرها بود،اولین منطقه به شمار میرفت، پس از آنکه افراد مسلح به محلههای شرقی حمله کردند، مردم این محلهها به عنوان حامی دولت سوریه به یاری ارتش سوریه در نبرد با گروههای تکفیری برخاستند و این کار را از طریق تشکیل نیروهای مردمی موسوم به «دفاع محلی» انجام دادند و به مقابله با باندهای تروریستی مورد حمایت ترکیه، رژیم آل سعود، قطر و آمریکا پرداختند.
تروریستهای سعودی از مهمترین تروریستهای خارجی در سوریه
اولین درگیریها در شهر حلب و چگونگی اشغال کامل محلههای شرقی
ماه ژوئن ۲۰۱۲ میلادی، شهر حلب شاهد اولین درگیری میان نیروهای امنیتی سوریه و گروههای مسلح بود،محله«صلاحالدین» در جنوب غربی حلب هم اولین محلهای بود که درگیریهای مسلحانه شدید را تجربه کرد و آن زمانی بود که گروههای مسلح از حامیان خارجی خود برای حمله به مواضع ارتش و نیروهای امنیتی سوریه دستور گرفتند، همزمان با این درگیریها،هزاران تروریست از شرق و شمال حلب به داخل شهر سرازیر شدند.
پس از درگیریهای شدیدی که با حمایتهای چندین کشور از تروریستها چند روز طول کشید، گروه تروریستی لواءالتوحید سیطره خود بر محله صلاح الدین از محلههای اصلی در مرکز حلب را اعلام کرد تا پس از آن یورش و رخنه به بسیاری از مناطق در شمال و شرق حلب همچون محلههای «الحیدریه،الصاخور،سیف الدوله،مساکن هنانو و السکری» آغاز شود به طوری که گروههای تروریستی با ارتش سوریه درگیر شدند، تحرکات این گروهها، ساکنان این مناطق را به ترک خانههایشان و رفتن به مناطق امنتر وادار کرد.
طولی نکشید که درگیریها از محله صلاح الدین و محله مجاور آن یعنی سیفالدوله به سمت مرکز شهر کشیده شد، با پایان ماه ژوئن سال ۲۰۱۲، گروههای تروریستی منطقه «الحلوانیه» و شهر صنعتی را که به محله الشیخ نجار معروف است، به اشغال خود درآوردند.
ارتش سوریه در پی رخنه گروههای تروریستی به بیشتر محلههای منطقه قدیم یا آنچه به شهر تاریخی و باستانی موسوم است،استحکامات خود را وارد این شهر کرد، اما این گروهها همچون هستههای پنهانی دراین محلهها منتظر فرمانهای حامیانشان ماندند تا اینکه درگیریهای شدیدی میان ارتش سوریه و آنها رخ داد که بر اطراف منطقه قدیم در محلههای «صلاح الدین،السکری ،الصاخور، مساکن هنانو، باب النیرب والمرجه» متمرکز بود با ادامه این درگیریها، این محلهها پویایی و نشاط خود را از دست داد و مراکز و اماکن تجاری بسته و موج بزرگ حرکت آوارگان به سمت مناطق امن دور از درگیریها آغاز شد.
ترکیه، رژیم سعودی و قطر به حمایتهای خود از گروههای تروریستی و ارسال سلاح و تامین نیرو برای آنها از طریق مرزهای ترکیه و سرازیر کردن تکفیریهای خارجی با هدف نفوذ در عمق محلههای شرقی حلب و جلوگیری از خروج افراد مسلح ساکن حلب که پشیمان شدند،ادامه دادند.
با پایان یافتن ماه جولای ۲۰۱۲ میلادی، این گروههای تروریستی محلههای«باب النیرب، الصالحین، الإذاعه و محله «جمعیه الزهراء» در شمال غربی حلب را به اشغال خود درآوردند.
در ماه آگوست ۲۰۱۲ میلادی،تروریستهای تکفیری محلههای «المرجه،الشعار،باب جنین والسبع بحرات» در اطراف منطقه قدیمی حلب را پس از درگیریهای شدید با نیروهای ارتش سوریه اشغال کردند.
پس از آن بود که گروههای تروریستی به طور کامل بر محلههای شرقی حلب که یک سوم مساحت شهر یعنی حدود ۴۵ کیلومتر مربع میشد، مسلط شدند و این محلهها به دژ بزرگ تروریستهای جبهه النصره و گروههای تروریستی چچنی و ترکستانی تبدیل شد که هر روز ساختمانهای مسکونی و غیرنظامیان بخش غربی حلب را که تحت کنترل دولت سوریه قرار داشت، با کپسولهای انفجاری و موشک و خمپاره هدف قرار می دادند که در نتیجه آن هزاران غیرنظامی در این مدت شهید و یا زخمی شدند که همه آنها را کودکان،زنان و دانشآموزان و دانشجویان تشکیل میدادند.
به این ترتیب غیرنظامیان ساکن محلههای شرقی در محاصره گروههای تکفیری قرار گرفتند که بیشتر آنها وابسته به جبهه تروریستی النصره و گروه موسوم به احرارالشام و گردانهای نورالدین زنگی بودند که این گروهها از غیرنظامیان به عنوان سپرانسانی استفاده میکردند و از آنها برای اعمال فشار بر سازمانهای بشردوستانه با هدف وارد کردن کمکها به محلههای شرقی سوء استفاده میکردند و بیشتر کمکها و محمولههای غذایی ارسالی را در انبارهای خود احتکار میکردند و مانع دسترسی غیرنظامیان این مناطق به این کمکها میشدند به طوری که این اقدامات ضد انسانی سبب آغاز جنبش مردمی بر ضد تروریستهای تکفیری شد که از گرسنگی رنج میبردند در حالی که سرکردگان گروههای تروریستی و مزدورانشان در ناز و نعمت بوده و هر آنچه میخواستند از غذا و خوردنیهای دیگر در اختیار داشتند.
دولت سوریه بارها تلاش کرد از طریق دستیابی به توافق به مردم محلههای شرقی که تحت سیطره گروههای تروریستی قرار داشتند کمک کرده و با بیرون راندن این گروهها و اخراج آنها به ادلب به رنج مردم پایان دهد، دولت سوریه حتی چندین گذرگاه امن و مجهز به تجهیزات پزشکی و خدماتی و با نظارت روسیه ایجاد کرد، اما جبهه تروریستی النصره و سرکردگان خارجی تروریستها هر بار مانع خروج غیرنظامیان شده و به هر کس که برای خروج از محلههای شرقی به سمت بخش غربی تحت کنترل دولت تلاش میکرد، شلیک میکردند .
مقدمات آغاز عملیات آزادسازی شرق حلب
عملیات آزادسازی شرق حلب پس از اقدامات نظامی پیوستهای اجرا شد که عملا در ماه سپتامبر ۲۰۱۳ یعنی پس از گذشت بیش از یک سال از سیطره تروریستها بر این مناطق آغاز شد، اما عملیات واقعی و نهایی برای آزادسازی شرق حلب عملا از یکشنبه ۲۳ آبان ۹۵ برابر با ۱۳ نوامبر ۲۰۱۶ آغاز شد و فرماندهی نظامی سوریه با اعلام آغاز عملیات در محلههای شرقی حلب از مردم خواست از مقرهای تکفیریها دور شوند، آغاز عملیات با آغاز فروپاشی سریع صفوف گروههای تروریستی و سقوط یکی پس از دیگری محلهها و خروج هزاران غیرنظامی همزمان شد که در طول چهار سال سیطره تروریستها متحمل رنج و سختی زیاد شده بودند.
حدود یک چهارم این محلهها در مدت تنها سه روز از آغاز عملیات از لوث گروههای تروریستی پاکسازی شد که مهمترین محلههای آزاد شده شامل «مساکن هنانو، جبل بدرو، الأرض الحمرا، بعیدین ، الحیدریه،الهلک، دوار الجندول» میشود.
ساختار دفاعی گروههای تروریستی پس از سقوط مستحکمترین دژ آنها در منطقه«هنانو» از هم فروپاشید و تروریستها به عمق محلههای شرقی گریختند تا ارتش عملیات خود را در سایه حملات شدید به مواضع آنها پیگیری کند، آغاز خروج غیرنظامیان و حرکت آنها به سمت مناطق تحت کنترل دولت،بر آشفتگی و سرخوردگی گروههای تروریستی افزود.
در ادامه عملیات ارتش سوریه، محلههای «الصاخور، الشیخ خضر، الحلوانیه،الجزماتیه والمرجه» پاکسازی شد تا حدود ۶۰ درصد محلههای شرقی از اشغال تکفیریها آزاد شود.
در ادامه و پس از گذشت ۶ روز، نیروهای ارتش توانستند محلههای «الشعار،کرم البیک،کرم الجبل و ضهره عواد» را پاکسازی کند تا عرصه بیش از پیش بر تروریستهای تکفیری در محلههای باقیمانده تنگ شود و به این ترتیب با آزادسازی این محلهها، ۷۰ درصد شرق حلب آزاد شود.
در اوج عملیات آزادسازی شرق حلب، مسکو روز پنجشنبه ۱۸ آذر(۸ دسامبر) از توقف عملیات نظامی با هدف فراهم شدن زمینه خروج تعداد بیشتری از غیرنظامیان از محلههای شرقی خبر داد که ارتش سوریه با هدف حفظ جان غیرنظامیان پیشروی خود به سمت محلههای باقیمانده را متوقف کرد و به تثبیت مواضع خود در مناطق آزاد شده پرداخت.
نیروهای ارتش سوریه در عمل توانستند بیش از چهار هزار غیرنظامی را طی ۲۴ ساعت پس از اعلام توقف عملیات نظامی خارج کرده و در پناهگاههایی که برای آنها تدارک دیده شده بود، اسکان دهند.
اولین نتیجه شکست مسکو و واشنگتن در دستیابی به توافق درباره حلب که به خروج تروریستها از محلههای باقی مانده منجر شود، آزادسازی محلههای«الأصیله و الشیخ سعید» از مهمترین دژهای جبهه تروریستی النصره در منطقه بود و در ادامه ارتش سوریه از آزادسازی محلههای « النزهه، الصالحین، الفردوس، کرم الدعدع، جسر الحج، الإسکان و باب المقام» خبر داد تا ۹۸ درصد شرق حلب تا روز دوشنبه ۲۲ آذر(۱۲ دسامبر) آزاد شود و تروریستها در تنها دو درصد باقی مانده در محاصره شدید قرار گیرند.
تروریستها که در بدترین شرایط به سر میبردند و در یک منطقه بسیار محدود که مساحت آن از دو و نیم کیلومتر مربع فراتر نمیرفت، محاصره شده بودند، فورا دست به دامان حامیان خود شدند و از طریق ترکیه از حامیان اصلی خود خواستند تا زمینه خروج آنها را فراهم کند که در نهایت ترکیه به توافقی با روسیه دست یافت تا بر اساس آن تروریستهای باقیمانده با نظارت روسیه از این محلهها خارج شوند، در مقابل هم قرار شد تا مجروحان و بیماران هم از شهرکهای شیعهنشین و تحت محاصره کفریا و فوعه در حومه ادلب تخلیه شوند، هر چند تکفیریها در برابر خروج غیرنظامیان از این شهرکها سنگاندازی میکنند.
اولین گروه از این تروریستها روز پنجشنبه ۲۵ آبان برابر ۱۵ دسامبر از شرق حلب با اتوبوسهایی که دولت سوریه تامین کرد، اخراج شدند.
«السکری، بستان القصر، الأنصاری، الکلاسه، المشهد، الزبدیه» و بخشهایی از «صلاح الدین وسیف الدوله» تنها محلههای باقیمانده در اشغال تروریستهای تکفیری بود که با اخراج آخرین گروه از تروریستها در روز پنجشنبه دوم دی ۱۳۹۵ برابر با ۲۲ دسامبر ۲۰۱۶ تمام محلههای شرقی حلب پاکسازی شد و به این ترتیب امنیت و ثبات به شهری که زمانی پایتخت اقتصادی سوریه بود،بازگشت و مردم برای ابراز شادمانی و خوشحالی خود به خیابانها ریختند.
غبار تروریسم برای همیشه از حلب زدوده شد
به این ترتیب با اخراج آخرین گروه تروریستهای باقیمانده در شرق حلب، جنگ در الشهباء( یکی از لقبهای شهر حلب) به پایان رسید و دولت سوریه توانست آرامش و ثبات و امنیت را پس از چهار سال به پایتخت اقتصادی سوریه برگرداند و ضربه کوبندهای به اردوگاه تروریسم تکفیری و حامیان غربی، عربی، صهیونیستی و ترکیهای آن وارد کند.
پنجشنبه دوم دی، ارتش سوریه به صورت رسمی حلب را پس از پاکسازی کامل محلههای شرقی از لوث تروریستهای تکفیری، شهر امن اعلام کرد تا واژه «محلههای شرقی حلب» برای همیشه از قاموس سوریها محو شود و حلب به صورت نه شرقی و نه غربی بلکه به صورت حلب یکپارچه به آغوش سوریه بازگردد که بر فراز ساختمانهای آن پرچم رسمی سوریه به اهتزار درآمده است.
* الشهباء : یکی از لقبهای قدیمی شهر حلب است که به معنای سفید بودن سنگهاست.
منبع : تسنیم