به گزارش اخبار جهادی، نبرد طوفانالاقصی و محور مقاومت در تمام جبههها نشان داد که محور مقاومت دارای زرادخانهی بزرگی از پهپادهای مختلف با انواع و قابلیتهای متفاوت است.
بروز و ظهور تواناییهای پهپادی تأیید کرد اطلاعاتی که در سالهای گذشته در رسانهها، به ویژه رسانههای مربوط به محور مقاومت منتشر شده بود، حقیقت داشته است. به طوریکه پهپادهای در اختیار نیروهای مقاومت، تأثیر استراتژیک و نظامی قابل توجهی در نبرد با رژیم اسرائیل که حمایت کامل آمریکا را همراه خود دارد، داشته است.
از اواخر دهه نود میلادی، ایران در زمینه توسعه و بهکارگیری فناوری پهپادی پیشرو بوده است. این فناوری در دکترین نظامی ایران ادغام شده و در اختیار متحدانش در محور مقاومت قرار گرفته است. این امر در جنگهای نامتقارن به موفقیتهای مهمی منجر شده و چالشهای جدید و خطرناکی را برای جبهه مقابل ایجاد کرده است؛ به طوریکه مواجهه با این چالشها برای دشمنان به تلاش و منابع زیادی نیاز دارد و به آسانی قابل مهار نیست.
برنامه پهپادهای محور مقاومت، برنامهی گستردهای است که شامل طیف وسیعی از پهپادها میشود. این پهپادها در چند دسته مختلف قرار میگیرند: از پهپادهای شناسایی کوچک تا پهپادهای مسلح بزرگ که قادر به انجام حملات دقیق هستند، تا پهپادهای انتحاری که در زمینههای دیگر نشان دادهاند که تا چه حد برتری دارند.
هدف اصلی این برنامه، ایجاد قدرت هوایی مدرن و قابل مقایسه با قدرت هوایی پیشرفتهای است که در اختیار جبهه مقابل قرار دارد.
این پهپادها در مقام مقایسه، نسبتا ارزان هستند. این مزیت به ویژه در شرایطی که محدودیتهای تحریمی وجود دارد، آنها را به یک گزینه جذاب برای استراتژی نظامی تبدیل میکند.
از شناسایی تا عملیات تهاجمی
پهپادهای پیشرفته در جمهوری اسلامی ایران، لبنان، یمن، فلسطین، عراق و سوریه، مانند خانواده شاهد، هدهد، ابابیل، مهاجر، یافا، صماد، و کوادکوپترها و…، توانایی خود را در انجام مأموریتهای کوتاه، متوسط و بلندمدت به اثبات رساندهاند. این مأموریتها شامل شناسایی، نظارت و عملیات تهاجمی میشود.
دستاوردها
ضربات سنگین به رژیم اشغالگر قدس در مناطق مرزی، عمق سرزمینی و حتی خارج از آن:
۱٫ جبهه یمن، عراق و ایران (در خلال عملیات وعده صادق ۱)، توانسته مناطق مرزی و عمق سرزمینهای اشغالی فلسطین، از جمله زیرساختهای نفتی حیاتی (در حیفای اسرائیل)، تأسیسات مهم مانند بندر ایلات، پایگاههای نظامی اسرائیل در جولان اشغالی، پایگاههای آمریکایی به ویژه در سوریه و کشتیهای تجاری که اسرائیل در دریای عرب، دریای سرخ، اقیانوس هند، دریای مدیترانه و تا دماغه «امید نیک» در آفریقا استفاده میکند را مورد هدف قرار دهد.
۲٫ حزبالله لبنان بسیاری از مقرها و پایگاههای نظامی ارتش رژیم اشغالگر، محل استقرار سربازان و تجهیزات را مورد اصابت قرار دهد؛ همچنین تهیه تصاویر هوایی از مهمترین و برجستهترین مناطق جغرافیایی در فلسطین اشغالی و به روزرسانی مداوم آن و وارد آوردن خسارات سنگین مادی و روانی به اسرائیل از جمله دستاوردها است.
۳٫ مقاومت فلسطین از پهپادها برای شناسایی نفوذهای زمینی و محل استقرار نیروهای اسرائیلی استفاده کرده است. همچنین، پهپادها در طوفان الاقصی و پس از آن، بارها در عملیاتهای تهاجمی به کار گرفته شدهاند.
چالش جدید برای سیستمهای دفاعی: پهپادهای محور مقاومت
تمام این عملیاتها چالشی واضح و بزرگ برای سیستمهای دفاعی اسرائیل، آمریکا و متحدانشان در منطقه (مانند گنبد آهنین، دیوید اسلینگ، پاتریوت و…) ایجاد کرده است. سیستمهای دفاع هوایی سنتی معمولا برای رهگیری هواپیماهای سرنشیندار یا موشکها طراحی شدهاند و برای مقابله با پهپادهای کوچک با برد راداری کم یا بدون برد راداری، مجهز نیستند.
علاوه بر این، هزینه کم تولید پهپادها به این معنی است که محور مقاومت میتواند تعداد زیادی از آنها را مستقر کند و با استفاده از تاکتیکهای گروهی، سیستمهای دفاعی را به هم بریزد.
این چالش به ویژه اسرائیل را مجبور به سرمایهگذاری در فناوریهای جدید برای شناسایی و انهدام این پهپادها کرده است، مانند سیستمهای لیزری و جنگ الکترونیک. با این حال، این سیستمها هنوز در مرحله آزمایشی و پرهزینه هستند و با سرعت تحولات جنگ، تطابق ندارند.
تهدید استراتژیک برای رژیم اشغالگر و متحدانش
اسرائیل این توانایی را به عنوان تهدیدی مستقیم برای امنیت خود تلقی میکند. این موضوع پس از عملیات اول یافا در یمن (۲۹ تیر ۱۴۰۳) و اصابت پهپاد به ساختمانی در تل آویو به وضوح خود را نشان داد.
اسرائیل مجبور شد فردای آن روز برای جبران این عملیات و القای احساس موفقیت، حمله هوایی دوربرد انجام دهد و بندر الحدیده را برای اولین بار بمباران کرد، به امید اینکه حمله هوایی بتواند بازدارنده باشد (که پس از تکرار حملات پهپادی یمنیها به تل آویو، مشخص شد که بازدارندگی شکست خورده است).
نکتهای که وجود دارد این است که قرار بود آمریکا با تشکیل ائتلافی سایه تهدید یمنیها را از سر اسرائیل بردارد، اما سری حملات یافا؛ نشان داد که آمریکا هم نتوانسته است در مقابله با این تهدید به اسرائیل کمک کند.
این حملات نگرانی مقامات رژیم اشغالگر را در مورد امکان حمله مرگبار این پهپادها به زیرساختهای حیاتی یا تأسیسات نظامی آن، افزایش داده است.
پهپادهای محور مقاومت: معضل بزرگ برای آمریکا
پهپادهای ایرانی و یمنی، نیروهای آمریکایی در منطقه را به شدت سردرگم کرده و عملا توانایی آنها را تضعیف کردهاند. این پهپادها برای جمعآوری اطلاعات در مورد تحرکات نیروهای آمریکایی و حتی هدف قرار دادن امکانات و تجهیزات آمریکایی، مانند کشتیها، ناوگانها و ناوهای هواپیمابر نظامی، مورد استفاده قرار گرفتهاند.
این تاکتیک به محور مقاومت برتری استراتژیک داده است؛ چرا که آنها میتوانند بدون ریسک تلفات سنگین، توانایی پدافندهای آمریکایی را بررسی کنند.
علاوه بر این، این پهپادها از سکویی پرتاب میشوند که تشخیص آن دشوار است و این موضوع هدف قرار دادن آنها را برای نیروهای آمریکایی پیچیدهتر میکند.
کواکوپترها؛ ابزاری قدرتمند در نبرد
در سال اول این نبرد، محور مقاومت از چه پهپادهایی استفاده کرده است؟
یکی از مهمترین این پهپادها، پهپادهایFPV (کوادکوپتر) هستند. این پهپادها با سرعت بالا به اپراتور اجازه میدهند تا از طریق دوربینهای پهپاد، به طور مستقیم محیط را مشاهده کند. این پهپادها توسط مقاومت برای حمله به مواضع نظامی اسرائیل، مانند تجهیزات، سنگر، و سیستمهای نظارت و رهگیری پهپاد، به کار گرفته شدهاند.
این پهپادها قابلیتهای تاکتیکی مهمی دارند، مانند شتاب صفر تا ۱۰۰ کیلومتر در ۲ ثانیه و انجام مانورهای بسیار دشوار، مانند پرواز از میان مناطق مسکونی و نفوذ از پنجرههای کوچک؛ این پهپادها میتوانند با نارنجک یا بمبهای کوچک مسلح شوند. نیروهای فلسطینی در غزه بارها از کوادکوپترها در حمله به نظامیان اسرائیلی بهره بردهاند.
در طول نبرد، محور مقاومت با معرفی پهپادهای جدید و انجام عملیاتهای جسورانه، رژیم اشغالگر را به چالش کشیده است:
۱. پهپاد هدهد:
رونمایی از این پهپاد شناسایی و انتشار تصاویری که توسط آن گرفته شده بود، از شگفتیهای مقاومت در این نبرد بود. حزبالله توانست در تاریخ سوم مرداد با این پهپاد به عمق اسرائیل نفوذ کند و مهمترین پایگاهها و مواضع نظامی، مکانهای حیاتی، از جولان اشغالی و طبریا تا حیفا و حتی پایگاه هوایی «رامات داوید»، را شناسایی و رصد کند. این پهپاد به طور مداوم در حال فعالیت بود، بدون اینکه رژیم اشغالگر بتواند آن را شناسایی و یا رهگیری کند.
۲. پهپادهای تهاجمی:
حزبالله از پهپادهای قدیمی خود برای انجام حملات تهاجمی به مواضع، تجهیزات، آرایش نظامی و استقرار نیروهای ارتش رژیم اشغالگر در عمق بیش از ۳۰ کیلومتری در سرزمینهای اشغالی فلسطین، از جولان اشغالی تا ساحل دریای مدیترانه، استفاده کرده است.
مقامات نظامی رژیم اشغالگر به طور مشخص اعتراف کردهاند که این پهپادها کابوس وحشتناکی برای آنها بودهاند؛ زیرا سربازان حتی با آگاهی از حضور این پهپادها، توانایی سرنگونی آنها را ندارند.
پهپادهای تهاجمی کمصدا مانند شاهد ۱۰۱:
این پهپادها با قابلیت مانور بالا، شناسایی و رهگیری آنها توسط نیروی هوایی اسرائیل را به شدت دشوار کرده است. این پهپادها بر خلاف سایر پهپادها که از سوخت استفاده میکنند، با برق کار میکنند و بسیار کمصدا هستند و از روی زمین تقریبا شنیده نمیشوند. این ویژگی، برد حرارتی آنها را نیز به طور قابل توجهی کاهش میدهد.
این پهپاد با برد ۹۰۰ کیلومتر و سرعت حداکثر ۱۲۰ کیلومتر در ساعت، توانایی حمل مواد منفجره به وزن ۱۰ کیلوگرم را دارند. مجهز به سیستم ضد اختلال و هدایتگر EO/IR، این پهپادها قادر به ارسال تصاویر به اتاق کنترل در زمان واقعی هستند. با قابلیت پرواز طولانیمدت در ارتفاع کم و عبور از مناطق کوهستانی دشوار، این پهپادها تهدیدی جدی برای رژیم اشغالگر به شمار میآیند.
این پهپادها نه تنها توسط حزبالله، بلکه توسط جمهوری اسلامی ایران، مقاومت عراق (با نام مراد ۵) و نیروهای مسلح یمن نیز مورد استفاده قرار میگیرند.
حزبالله در ماه مه ۲۰۲۴، از انجام عملیاتی با استفاده از «پهپاد تهاجمی مسلح» که به دو موشک S-5 مجهز بود، خبر داد. این پهپاد به یک موقعیت نظامی در منطقه اشغالی المطله حمله کرد و پیش از انفجار، خود نیز منفجر شد. رسانههای مقاومت فیلمی از پرواز این پهپاد به سمت هدف را منتشر کردند. بر اساس گزارشهای حزبالله، وزن کلاهک این پهپاد بین ۲۵ تا ۳۰ کیلوگرم مواد منفجره بود.
نکته قابل توجه در پهپادهای حزبالله، استفاده از مسیریابی اپتیکی (تلویزیونی) است، به طوریکه پهپاد بدون حتی یک متر خطا به هدف برخورد میکند.
صماد ۴: پهپادی تهاجمی با برد بلند
صماد ۴ یک پهپاد تهاجمی چندمنظوره است که برد آن بیش از ۲۰۰۰ کیلومتر است. این پهپاد میتواند مقادیر زیادی مواد منفجره را برای هدف قرار دادن تاسیسات حیاتی و استراتژیک حمل کند. همچنین میتواند دو موشک ۲۵ کیلوگرمی حمل کند.
صماد ۴ با قابلیت استتار بالا، توانایی فرار از سیستمهای دفاع هوایی اسرائیل را دارد.
پهپادی که در ۱۹ جولای ۲۰۲۴ به هدفی در تلآویو حمله کرد و به «یافا» معروف شد، از این نوع است. «یافا» پس از طی کردن ۲۰۰۰ کیلومتر در مدت ۱۰ ساعت، به ساختمانی در تلآویو در نزدیکی سفارت آمریکا اصابت کرد.
صماد ۱، ۲ و ۳: پهپادهایی برای محاصره دریایی اسرائیل
صماد ۱، ۲ و ۳ توسط نیروهای مسلح یمن برای هدف قرار دادن کشتیهای تجاری که محاصره رژیم صهیونیستی را نقض کرده بودند و کشتیهای جنگی آمریکا مورد استفاده قرار گرفتهاند.
پهپادهای تهاجمی محور مقاومت: تهدیدهای متعدد
محور مقاومت از پهپادهای مختلفی برای انجام عملیاتهای تهاجمی و شناسایی در برابر دشمنان خود استفاده میکند:
۱- شاهد-۱۳۶:
این پهپاد تهاجمی که به «شاهد-۱۳۶» معروف است، یکی از مشهورترین پهپادها برای حملات انتحاری است. رسانههای مختلف گزارش دادهاند که مقاومت اسلامی عراق از این پهپاد برای حمله به پایگاههای آمریکا در عراق و سوریه استفاده کرده است.
۲- کرار:
این پهپاد با سرعت بالا و برد طولانی، قابلیت حمل موشکها و بمبها را دارد. این پهپاد علاوه بر قابلیتهای تهاجمی، میتواند برای عملیات شناسایی نیز مورد استفاده قرار گیرد.
نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران این پهپاد را در اختیار دارند و برخی از مقامات اسرائیلی گمان میکنند که حزبالله نیز به این پهپاد دسترسی پیدا کرده است. برخی معتقدند که این پهپاد در عملیات «روز اربعین» حزبالله علیه اردوگاههای گلیلوت مورد استفاده قرار گرفته است.
۳- قاصف-۱/۲ک:
نیروهای مسلح یمن از این پهپاد برای هدف قرار دادن اهداف آمریکایی استفاده کردهاند. قاصف-۱/۲ک نسخه ارتقا یافتهای از پهپاد ابابیل است.
۴- ابابیل-۲ و ۳:
این پهپادها معمولا برای شناسایی و انجام حملات سبک مورد استفاده قرار میگیرند. به احتمال زیاد، گروههای مقاومت فلسطینی، لبنانی و عراقی به این پهپادها دسترسی دارند.
۵- ابابیل-تی:
این پهپاد برای حملات تاکتیکی تخصصی طراحی شده است. همچنین مانند سری شاهد میتواند به عنوان پهپاد تهاجمی انتحاری به کار گرفته شود.
۶- مهاجر-۶:
این پهپاد در عملیاتهای تهاجمی و شناسایی مورد استفاده قرار میگیرد و قابلیت حمل سلاحهای هدایتشونده را دارد.
۷- الزواری:
این پهپاد توسط گردانهای قسام ساخته شده است و در نبرد «السیوف القدس» و «طوفان الاقصی» مورد استفاده قرار گرفته است.
الزواری به دلیل وزن کم و مانورپذیری بالا، در عملیاتهای شناسایی و رصد به کار میرود. این پهپاد به دلیل دقت بالا در هدفگیری، در انجام حملات مستقیم نیز استفاده میشود. زوار میتواند سلاحهایی مانند موشکها و بمبهای کوچک را حمل کند و به عنوان یک ابزار جنگ روانی با پخش اعلامیهها یا ارسال پیامهای صوتی از طریق بلندگو، دشمن را بترساند.
در نهایت این توسعه چشمگیر پهپادی، موجب اذعان کارشناسان نظامی اسرائیلی و غربی درباره تهدید جدی پهپادی ایران و گروههای مقاومت شده است.
در این خصوص «مارک فیتزپاتریک»، کارشناس ارشد در انستیتو مطالعات جنگ در مقالهای نوشته است: «ایران در حال تبدیل شدن به یک قدرت پهپادی پیشرفته است که توانایی تولید و استفاده از پهپادهایی با قابلیتهای مختلف، از جمله حملات دقیق، شناسایی و نظارت، را دارد».
دیوید شینهور، محقق ارشد در انستیتو مطالعات خاورمیانه نیز در اظهار نظری گفته است: «حزبالله به طور فعال از پهپادهای ایرانی برای انجام عملیاتهای شناسایی و تهاجمی علیه اسرائیل استفاده میکند و این توانایی آنها را به یک تهدید جدی برای امنیت اسرائیل تبدیل کرده است».
انتهای پیام/
منبع: فارس