ابوحسین الحمیداوی، دبیرکل کتائب حزبالله عراق به اظهارنظرهای جدی و در عین حال دقیق خود شهرت دارد. سخنان او دارای وزن هستند و اغلب حاوی پیامهای رمزگذاری شدهای است که به شدت در گروه او و فراتر از آن طنین انداز میشود.
پس از ترور یکی از فرماندهان ارشد کتائب حزبالله به نام وسام محمد صابر، معروف به ابوباقر السعدی، الحمیداوی پیامی حاوی آیهای از قرآن صادر کرد که با دقت انتخاب شده بود: «پروردگارا! بر ما صبر و شکیبایی فرو ریز، و گامهایمان را استوار ساز و ما را بر گروه کافران پیروز گردان.» جالب اینجاست که مضمون آیه، دعوت لشکر طالوت علیه جالوت و نیروهایش میباشد.
استفاده الحمیداوی از این آیه احتمالاً نشان دهنده عزم کتائب حزب الله جهت تداوم اقدامات علیه نظامیان آمریکایی و حضور آنها در منطقه علیرغم اعلام اخیر این گروه مبنی بر تعلیق عملیات نظامی علیه نیروهای اشغالگر آمریکا در عراق و سوریه میباشد. بنا بر گزارشها، این تصمیم پس از فشارهای شدید دولت عراق پس از حمله پهپادی به مواضع آمریکا در حمص سوریه که منجر به کشته شدن سه سرباز آمریکایی و زخمی شدن دهها نفر دیگر گردید، اتخاذ شد.
استراتژیهای جناحی و درگیریهای منطقهای
به نظر میرسد تعلیق فعالیتهای کتائب حزبالله بخشی از یک استراتژی گستردهتر با هدف جلوگیری از تشدید بیشتر درگیریهای نظامی در غرب آسیا است. برخی افراد حدس میزنند که این امر میتواند راه را برای آتش بس احتمالی در غزه هموار کند، باریکهای که شاهد عملیاتهای نسل کشی توسط اسرائیل در چهار ماه گذشته بوده است.
در همین حال، سفر برایان نلسون، معاون وزیر خزانهداری آمریکا “در امور تروریسم و اطلاعات مالی” به بغداد پس از عملیات اخیر پهپادی مقاومت عراق، نشان دهنده مرحله جدیدی در پویایی سیاسی داخلی عراق است. تدابیر امنیتی به طور قابل توجهی در طول دیدار نلسون افزایش یافت که منعکس کننده وخامت اوضاع بود. منابع پارلمانی عراق فاش کردند که نلسون هشدارهای سختی درباره اعمال تحریمها علیه دولت عراق به ویژه علیه سازمان حشد الشعبی صادر و اعلام کرد که در صورتی که تلاش های بغداد برای سرکوب فعالیتهای مقاومت به نتیجه نرسد، این تحریمها اعمال خواهد شد.
پیامدهای چنین تحریمهایی فراتر از گروههای مقاومت است و بر بخشهای مختلف اقتصاد عراق بر نهادهای مختلف تأثیر میگذارد. اگر این تحریمها بر سازمان حشد الشعبی – بخشی جدایی ناپذیر از نیروهای مسلح عراق – تأثیر بگذارد، عواقب گستردهای خواهد داشت و بیش از یک میلیون نفر از جمله خانوادههای شهدا، جانبازان و کارکنان را تحت تأثیر قرار میدهد و تنش های سیاسی-اجتماعی موجود را تشدید میکند.
اگرچه کتائب حزبالله یکی از بزرگترین و قدرتمندترین گروههای مقاومت عراق است اما تصمیم آن برای تعلیق عملیات به معنای توقف عملیات نظامی گروههای کوچکتر مقاومت عراق نیست. در حالی که حرکت الحمیداوی با یک استراتژی منطقهای گستردهتر، به ویژه مذاکرات پاریس با هدف دستیابی به آتش بس در غزه همسو است، سایر گروههای عراقی به صراحت آن را رد کردهاند. به طور مثال، جنبش النجباء به رهبری شیخ اکرم الکعبی، به طور آشکار حمایت خود را از تصمیم الحمیداوی اعلام نکرد.
تحلیلگران معتقدند که این اختلاف احتمالاً یک مانور استراتژیک عمدی بین کتائب حزب الله و النجباء است. قدرت دومی در درجه اول در سوریه نهفته است، که تا حدودی فوریت برای همسویی واضح با امور سیاسی عراق را کاهش میدهد.
تلاش السودانی برای ثبات
محمد شیاع السودانی، نخست وزیر عراق، از زمان آغاز عملیات طوفان الاقصی در شرایطی نامناسب قرار گرفته است. وضعیت شکننده داخلی، اقتصادی و سیاسی عراق از زمانی که او برای اولین بار این سِمَت را در اواخر سال ۲۰۲۲ به دست گرفت، در راس دستور کار او قرار گرفت و کابینه او دستور کار بلندپروازانهای را برای رسیدگی به نارضایتیهای عمومی از طریق پروژههای زیرساختی گسترده آغاز کرد. اما فوران جنگ در نوار غزه، آتشبس شکننده بین گروههای عراقی و حضور ایالات متحده در عراق و سوریه را در هم شکست و توجه او را به جای دیگری معطوف کرد.
در مواجهه با فشارهای متعدد و مختلف، نخستوزیر عراق، تحت نظارت چارچوب هماهنگی متشکل از نیروهای سیاسی شیعه، مذاکراتی را با واشنگتن برای تعریف مجدد نقش نیروهای آمریکایی در عراق با هدف اخراج آنها و سایر نیروهای خارجی آغاز کرد. این اقدام در پی حملات شدید هوایی ایالات متحده به هدف قرار دادن سایتهایی در عراق و سوریه در پاسخ به حمله پهپادی اخیر به مواضع در حمص، که تنشها بین بغداد و واشنگتن را عمیقاً تشدید کرده است، انجام شد.
موضع دولت عراق در قبال ایالات متحده زمانی سختتر شد که ایالات متحده به دروغ بغداد را به داشتن اطلاعات قبلی از حملات هوایی متهم کرد و آن را خیانت خواند. علیرغم انکار بغداد و عذرخواهی هرچند دیرهنگام واشنگتن، این اقدام نتوانست خشم عراق را کاهش دهد.
با این وجود، سودانی موفق شد هر دو طرف آمریکا و مقاومت را متقاعد کند که مذاکرات آتش بس در غزه را در محاسبات نظامی خود علیه یکدیگر در اولویت قرار دهند. این ابتکار دیپلماتیک با هدف تغییر تمرکز از تشدید تنشها در داخل عراق و تأثیر مثبت بر روایت پیرامون کشور و حاکمیت عراق انجام شد.
با توجه به ماهیت اتفاقات کنونی در غرب آسیا، همه احتمالات از جمله شکست مذاکرات آتش بس غزه که میتواند جبهههای نظامی ثانویه را در منطقه احیا کند، روی میز باقی میماند. چنین نتیجهای آمریکا را به عنوان یک میانجی شکست خورده صلح نشان میدهد که همه چیز را فدای اسرائیل میکند.
علاوه بر این، واشنگتن دیوانه وار تلاش میکند تا بحران هایی که پس از حمله ی رژیم اسرائیل به نوار غزه در منطقه به وجود آمد و خود را در قالب افزایش تنش در عراق و سوریه و یمن نشان داد را از رژیم اسرائیل دور نگه دارد و موضوع را طور دیگری تفسیر کند و نمایش دهد. هدف این استراتژی جلب حمایت سیاسی برای تحت فشار قرار دادن گروههای مقاومت – به ویژه در عراق – است، اما این دیدگاهی است که تمامی طیف های مختلف اعراب آن را رد میکنند. نظرسنجیهای عمومی اخیر نشان میدهد که مردم منطقه، آمریکا را به عنوان بزرگترین تهدید منطقه – حتی در داخل کشورهای هم پیمان – میشناسند.
در نتیجه، گروههای عراقی مجبورند برای مقابله با ترفندهای آمریکا به دنبال راههای جایگزین برای اعمال فشار و تأثیرگذاری بر نتایج جنگ در فلسطین باشند. از این رو، همانطور که افراد نزدیک به محور مقاومت عراق پیشنهاد میکنند، این موضوع ممکن است مستلزم اقدام در عرصههای جدید و به کارگیری روشهای جدید باشد.
برگرفته از TheCradle