سرانجام پس از سه دهه عمرالبشیر رئیس جمهور سودان که با کودتای نظامی علیه صادق المهدی نخست وزیر وقت به قدرت رسیده بود با کودتای نظامیان از قدرت برکنار شد.
اخبار جهادی – یادداشت: حسن رستمی- عوض بن عوف وزیر دفاع سودان که روز پنج‌شنبه ۲۲ فروردین در یک بیانیه رسمی پایان حکومت عمر البشیر و تعطیلی قانون اساسی و آغاز دوران انتقالی دوساله و برقراری وضعیت فوق‌العاده را اعلام کرده بود با عنوان رئیس شورای نظامی انتقالی و رئیس کمیته عالی امنیتی فعالیت خود را آغاز کرد ولی پس از ادامه اعتراضات معترضین سودانی مجبور شد که از سمت خود کناره گیری کند و عبدالفتاح البرهان که چهره ای نسبتا غیرمعروف و ناشناخته رسانه‌ای است را به عنوان رئیس شورای نظامی انتقالی در سودان برای این سمت معرفی کند.
عوض بن عوف که چهره ای نزدیک به عمرالبشیر بود ، تصمیم داشت که شورای نظامی انتقالی را برای اداره این کشور به‌مدت دو سال به ریاست خود تشکیل دهد.
در پی این تصمیم معترضین سودانی خواستار کناره‌گیری کامل بازمانده‌های نظام سابق شده و تأکید کردند همچنان به اعتصاب خود مقابل مقرهای ارتش ادامه خواهند داد و بر خواسته خود برای تشکیل دولت غیرنظامی پافشاری خواهند کرد.
«سودان به دنبال موج بیداری اسلامی در سال۲۰۱۱ که شعله های آن از تونس آغاز و به کشورهای لیبی ، مصر و یمن کشیده شد ، با تظاهرات گسترده مردمی مواجه شد؛ اما توانست با وعده برخی آزادیهای سیاسی و نیز ارائه کمک های اقتصادی و وعده اشتغال برای جوانان از موج اول این اعتراضات به سلامت عبور کند.اما جرقه موج دوم این اعتراضات حدود چهار ماه پیش و درپی بحران اقتصادی و افزایش سوخت در این کشور زده شد که بعدا سطح این اعتراضات به برکناری عمرالبشیر از قدرت کشیده شد و مردم خواستار پایان ۳۰ ساله حاکمیت البشیر در سودان شدند. نیروهای امنیتی سودان در ابتدا با خشونت به خواسته های معترضین پاسخ دادند و به بازداشت گسترده مخالفان پرداختند، ولی این دستگیری ها راه به جایی نبرد و نتوانست مانع اعتراضات مردمی شود.
در پی تشدید دامنه اعتراضات مردمی و شکست نیروهای امنیتی در سرکوب این اعتراضات، عمرالبشیر در ابتدا خواسته های مردم را مشروع دانست ولی گفت که حاضر نیست جز از طریق صندوق آرا در انتخابات ۲۰۲۰ از قدرت کناره گیری کند که این سخن به این معنا بود که عمرالبشیر قصد ندارد به این زودی از قدرت کناره گیری کند گرچه وی اعلام کرد که در انتخابات آینده نامزد نمی شود.
البته نباید اعتراضات مسالمت آمیز مردم الجزایر را که به برکناری «عبدالعزیز بوتفلیقه» رئیس‌جمهور ۸۲ساله و ویلچر نشین این کشور انجامید، در عزم مردم سودان برای برکناری عمرالبشیر از قدرت نادیده گرفت. بوتفلیقه قصد داشت برای پنجمین دوره نامزد ریاست جمهوری این کشور شود ولی بعد از موج فراگیر اعتراضات و پافشاری مردم برای رفتن وی ، سرانجام مجبور شد از قدرت کناره گیری کند.
در حقیقت فقر و فساد در کنار ناکارآمدی نظام سیاسی و تراکم و انباشت نارضایتی طبقه متوسط به ویژه قشر جوانان تحصیل کرده که به مدد رشد و گسترش شبکه های اجتماعی آگاهی خوبی از دیگر کشورهای پیشرفته پیدا کرده بودند، کشور را در آستانه یک انقلاب سیاسی قرار داد و به حکومت فردی عمر البشیر برای همیشه پایان داد.
البته تفاوتی که در حوادث سودان و الجزایر وجود دارد این است که در الجزایر قدرت ریاست جمهوری فعلا به رئیس مجلس این کشور واگذار شده ولی در سودان همچنان نظامیان قدرت را در دست دارند در الجزایر قرار است که انتخابات در یک فرایندی ۹۰ روزه برگزار شود ولی در سودان این دوره انتقالی دو ساله است ولی جای خوش بینی اینجاست که اعتراضات در دو کشور همچنان ادامه دارد و فروکش نکرده و مردم خواستار کناره گیری کامل مهره های نظام سابق هستند.
نکته‌ای که قابل توجه است این است که اگر مردم، نخبگان و فعالان سیاسی و مدنی سودان و الجزایر در صحنه سیاسی حضور نداشته باشند این خطر وجود دارد که مدلی شبیه به مصر در این دو کشور تکرار شود یعنی نظامیان (دولت عمیق) با توجه به منافع سیاسی و اقتصادی که در این دو کشور دارند، قدرت را همچنان در دست داشته باشند یا فرد نزدیک به خود را به قدرت بنشانند. این خطر در سودان بیشتر جدی است به ویژه اینکه فرایند انتقال قدرت در سودان طولانی مدت است(دو ساله) و این خطر که نظامیان به راحتی قدرت را به غیرنظامیان واگذار نکنند بعید نیست؛ گرچه برای فرونشاندن خشم و اعتراضات مردمی در ظاهر اعلام کردند که قدرت به غیرنظامیان واگذار خواهد شد.
اکنون مردم الجزایر و سودان در لحظه تاریخی و سرنوشت سازی به سر می برند که هرگونه غفلت، سرنوشت این دو کشور را به سمت سرنوشتی نامعلوم سوق خواهد داد و هوشیاری مردم این دو کشور را می طلبد به خصوص اینکه دخالت های فرامنطقه ای نیز بر تشدید این بحران دامن می زند . آیا مدل مصر در انتظار الجزایر و سودان است ؟ تحولات آینده به این سوال پاسخ می دهد ولی آنچه واضح و مبرهن است این است که همه چیز به حضور فعال مردم، فعالان و نخبگان سیاسی و جامعه مدنی در صحنه سیاسی و هوشیاری آنها در این دو کشور بستگی دارد.
انتهای پیام/
منبع: تسنیم
