با وجود اینکه داعش ظرف ماههای اخیر از شکستهایی متعدد رنج برده است و از شهر تدمر عقبنشینی کرد تا این شهر به دست نیروهای دولت سوریه افتاد و همچنین در شهر رقه، پایتخت خودخواندهاش در سوریه تحت محاصره قرار گرفته است، اما احتمال نمیرود که این گروه به صورت کامل در آیندهای نزدیک شکست بخورد.
حسن حسان، کارشناس امور گروههای تندرو در پژوهشکده سیاستهای خاورمیانه “التحریر” گفت که داعش از دیرباز برای احتمالات تدابیری را انجام داده بود.
حسان در تحلیلی در روزنامه نیویورک تایمز نوشت: تلاشها برای از بین بردن گروه مسلحی پیش از داعش به شکست انجامید چراکه تندروها میزان تلفات خود را کاهش داده و در داخل صحراهای گسترده در غرب عراق مخفی شدند.
حامیان داعش نیز منتظر هستند تا جریان رخدادها به نفع آنها بشود چراکه در عین حال در حال تاسیس گروهکهایی در موصل هستند.
در همین حال، یک محقق آلمانی از پژوهشکده امور بینالمللی و امنیتی آلمان در برلین اظهار کرد که نیروهای داعش ممکن است این بار پس از عقب نشینی به صحراء در وضعیت بهتری باشند چراکه مناطقی برای آنها در سوریه و عراق وجود دارد تا به آنجا بروند.
وی افزود، مناطق خاکستری کافی برای آنها وجود خواهد داشت تا در آنها فعالیت کنند همچنین نیروهای داعش از دیرباز به لیبی و شبه جزیره سیناء نفوذ پیدا کردهاند.
وی تصریح کرد: موصل که دومین شهر بزرگ عراق است، همچنان میدان نبردی برای داعش حتی پس از شکست بزرگ این گروه باقی خواهد ماند.
پیش بینی میشود که داعش روشهای جنگ چریکی را در پیش بگیرد تا به اهداف نظامی و اهداف متعلق به نیروهای پلیس حمله کند که این مساله از حملات اخیر داعش در مناطقی از عراق که داعش از آنها بیرون رانده شده است، مشخص میشود.
تحلیلگران بر سر این مساله توافق نظر دارند که داعش از طریق ابزارهای نظامی از بین نخواهد رفت.
حسن حسان تصریح کرد: بدون پر کردن خلأ سیاسی و امنیتی که در حال حاضر در مناطق بسیاری در عراق وجود دارد، نمیتوان در جنگ با داعش پیروز شد.
وی افزود: سیاستهای آمریکا در منطقه از طریق پشتیبانی از شبه نظامیان یگانهای حمایت مردمی کرد، بذر از سرگیری نزاع در سوریه را کاشت.
از سوی دیگر، ترکیه مخالف نقش برجسته نیروهای مدافع خلق کرد در نبرد علیه داعش است.
حسان میگوید که داعش از این نزاعها بهره میبرد و در عراق و سوریه دژی مستحکم برای خود خواهد داشت.
ناظران نظامی معتقدند که موصل به دست نیروهای عراقی خواهد افتاد، حتی اگر این امر چند ماه طول بکشد و شهر رقه سوریه هدف بعدی ائتلاف بینالمللی تحت امر آمریکا خواهد بود هرچند که آزادسازی رقه از دست داعش ممکن است زمان طولانیتری طول بکشد.
با این وجود، پس از خارج کردن تندروها از موصل و رقه، ممکن است کشورهای شرکت کننده در ائتلاف ضد داعش در آماج خطر روزافزونی به دلیل حملات تروریستی در این کشورها باشند.
در همین حال، پژوهشگری در پژوهشکده واشنگتن در زمینه سیاستهای خاورنزدیک گفت، در حالی که ممکن است کار داعش دست آخر به عنوان یک “دولت” پایان یابد، اما این گروه همچنان منبع الهامی برای تروریسم به عنوان یک اندیشه باقی خواهد ماند و پیامدهای کشندهای خواهد داشت.
وی به توانایی آشکار داعش برای الهام و ترغیب به “حملات گرگهای تنها” اشاره کرد.
ابوبکر بغدادی، سرکرده داعش در اوایل نوامبر گذشته فایل صوتی را منتشر کرد که در آن به حملات در ترکیه و عربستان فرامیخواند و نیروهای داعش را به “مقاومت” در موصل تا پایان کار ترغیب میکند.