نیروهای ارتش سوریه ثبات و امنیت را به حومه السخنه بازگرداند و باقیمانده افراد مسلح تروریست را در این منطقه تارو مار کرد.
به گزارش خبرنگار دفاعی امنیتی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان؛ در ماه گذشته تروریست‌های داعش در شهرهای کرکوک عراق و تل براک از سلاح شیمیایی استفاده کرده‌اند، پیش از این بسیاری از سیاست‌مداران جهان این خطر را گوشزد کرده بودند. یک ماه پیش بود که گروهک تروریستی داعش با ۴۰ خمپاره و موشک حاوی گازهای خردل و کلر روستای شیعه نشین «تازه» واقع در ۲۰ کیلومتری کرکوک و برخی مناطق استان دیرالزور و حسکه در سوریه را هدف قرار دادند. این عملیات شیمیایی داعش شاید مرهمی باشد برای تسکین درد تروریست‌ها به علت قرار گرفتن در باتلاقی به نام استان حمص.
استان حمص در غرب کشور سوریه هدف درگیری‌های شدید گروه تروریستی تکفیری داعش و ارتش سوریه قرار گرفته است. کانون این هجوم در مناطق حاشیه شرقی این استان واقع شده که طی آن داعش با استعداد نیروی حدود ۷ تا ۹ هزار تروریست و با پشتیبانی ده‌ها دستگاه تانک و توپ و نفر بر زرهی و واحدهای موشکی و ادوات ٬ از مبدا حوالی شهر دیرالزور به شهرها و مناطق تحت سیطره ارتش سوریه مستقردر حاشیه جاده بین‌المللی “دیرالزور حمص” حملات سنگینی را انجام داده و مناطق بسیار مهم و راهبردی را اشغال کرده است.
شب تلخی که برای اهالی السخنه رقم خورد
السخنه ۲۰۰۰۰ نفر جمعیت دارد و ۴۶۰ متر بالاتر از سطح دریا واقع شده‌است. هجوم داعش از سه محور، بسیار سریع و برق آسا و در تابستان گذشته آغاز شده و به اشغال کامل شهر تاریخی و باستانی “السخنه” واقع در ۷۱ کیلومتری شهر باستانی و تاریخی “تدمر” منجر شده است. اکثریت ساکنین این شهر سنی‌نشین را حامیان دولت سوریه تشکیل می دهند. همچنین در این حمله چاه‌های گاز “النجیب” نیز به تصرف داعش در آمد.
حسب اطلاعات دقیق منتشر شده ، متاسفانه داعش حین تهاجم به السخنه با مقاومت چندانی روبرو نشده و محدود نیروهای ارتش به دلیل ترس و کمبود نیرو و عدم توانایی نظامی برای مقابله با چند هزار تروریست تکفیری مسلح به تسلیحات سنگین، با آغاز تهاجم به سرعت از مقابل عناصر داعش گریخته و تنها در برخی محلات شهر میان دو طر نبردهای پراکنده‌ای روی داد که به کشته شدن ۲۰ نیروی ارتش سوریه شامل ۲ افسر با درجه سرهنگی و حدود ۳۳ نفر از نیروهای گروه تروریستی تکفیری داعش منجر شده است.
به دلیل فرار نیروهای ارتش سوریه از شهر السخنه و پاسگاه‌های مستقر در طول مسیر جاده السخنه به تدمر ، نیروهای داعش با فراغ بال و بدون مواجه شدن با کوچکترین مقاومتی کل مسیر ۷۱ کیلومتری ما بین این دو شهر را طی کرده و به راحتی خود را به آستانه دروازه‌های شهر تدمر رساندند و در اطراف آن مواضع و استحکامات مستقر کردند که با حمله برق‌آسای ارتش سوریه و نیروهای دفاع وطنی در فروردین ماه ۹۵ شهر تاریخی تدمر از اشغال داعش در آمد.
تحولات میدانی استان حمص
نیروهای ارتش سوریه در ادامه موفقیت‌های نظامی خود علیه تروریست‌ها، در درگیری‌های شدید با عناصر گروه تروریستی داعش کم کم خود را به نزدیکی شهر تاریخی السخنه نزدیک می‌کنند. جنگنده های روسی شهر السخنه در شرق حمص سوریه را بمباران می‌کنند و .ارتش سوریه با پشتیبانی هوایی سوخوهای روس توانسته است به طور کامل بر شهر القریتین و تپه‌های راهبردی اطراف آن سیطره یابد. عملیات غافلگیرانه ارتش سوریه و نیروهای مردمی برای آزادی شهر تدمر که در عمق صحرای سوریه قرار دارد نیز با موفقیت کامل پایان یافته است و امروز عروس صحرا در اختیار ارتش سوریه و نیروهای دفاع وطنی است. ارتش سوریه بار دیگر با تروریست‌ها وارد درگیری مستقیم خواهد شد و این درگیری برای ازادسازی شهر تاریخی السخنه خواهد بود.
ارتش سوریه از چهار محور درحال پیشروی به سمت شهر تدمر است و به زودی وارد آن خواهد شد و در این راستا شاهد فرار پراکنده داعشی‌ها به سمت رقه هستیم. گفتنی است ارتش سوریه به حوالی شهر تدمر رسیده و عملیات پیشروی ارتش به سمت شهر با سرعت بسیار پیش می‌رود.
البته نباید فراموش کرد که داعش با استفاده از مزیت‌های جغرافیایی و موانع مصنوعی از جمله بمب‌گذاری مسیرهای ارتباطی، مواضع خود را تحکیم می‌کند و همین مسئله آزادی مناطق از دست رفته را با سختی فراوان روبهرو می‌کند.
اهمیت شهر السخنه چیست
شهر السخنه دارای اهمیت راهبردی بسیاری در جنگ سوریه است، به این جهت که این شهر تقریبا در مرکز سوریه واقع شده و شاهراه ارتباطی مناطق شمالی و جنوبی و شرقی و غربی سوریه به یکدیگر است. تصرف این شهر به دست گروه تروریستی تکفیری داعش و ادامه اشغال آن توسط این گروه، بازتاب‌های خطرناکی برای نظام سوریه دارد که بدون شک از دید مسئولان امر در این کشور دور نمانده است. افزون بر اهمیت نظامی، اطراف شهر السخنه میدان‌های نفتی و گازی بی‌شماری قرار دارد که داعش اغلب آنها را تصرف کرده و با سرقت نفت این میدان‌ها منبع درآمد کلانی برای خود به وجود آورده است که با آن هزینه جنگ‌های خود را در سوریه و عراق تامین می‌کند.
در اولویت‌هایی که تعریف شده بود، باید نیروهای مدافع ارتش در نزدیکی السخنه و تدمر می‌ماندند و مقابل پیشروی بیشتر داعش ایستادگی می‌کردند، اما داعش با تصرف القریتین و سپس المهین که با پیوستن گروهی از تروریست‌ها صورت گرفت نشان داد که انگیزه‌های بالایی برای رسیدن به مرزهای لبنان دارد. ورود به القریتین و سپس مهین که باعث تهدید بزرگراه حمص به دمشق شد، اولویت‌ها را باز هم تغییر داد و کمبود نیرو در این منطقه، باعث شد تا لاک دفاعی نیروهای دفاع ملی و ارتش صرفاً برای حفظ فرودگاه مهم T4 و الناصریه و چاه‌های مهم نفتی خلاصه شود.
نیروهای متحد قبل از شروع عملیات پاکسازی تدمر، اهداف مهمتری داشتند. تامین امنیت حلب و گسترش کمربند حمایتی از این شهر و رسیدن به شهرهای السخنه، نبل و الزهراء که باعث رهاسازی هزاران نیروی رزمنده می‌شد، اولویت بالاتری به تدمر داشت. همچنین در لاذقیه هم اهداف مهمتری وجود داشت که علاوه بر بستن مرزها، باید ترکمن‌های مورد حمایت اردوغان و همچنین گروه‌های تروریستی که خطری برای لاذقیه محسوب می‌شدند، سرکوب شده و دسترسی به سهل الغاب و جسرالشغور آسان‌تر شود.
افسران بعثی و همچنین دوره دیده‌های داعش با وجود آنکه مناطق را تقسیم‌بندی کرده‌اند تا نیازی به نیروی رزمی از دیگر مناطق نداشته باشند، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که داعش در مواقعی که ضرورت ایجاب کند، از نیروهایش در دیگر مناطق هم استفاده می‌کند. بررسی فیلم‌های عملیات در شرق حلب توسط نیروهای سرلشگر سهیل حسن عملاٌ نشان داد که داعش گروه بسیاری از نیروهای موسوم به جندالخلافه که آموزش‌های ویژه دیده‌اند را از استان حماه به شرق حلب گسیل کرد که جنازه‌های آن به دست نیروهای ارتش افتاد.
داعش پس از اینکه عروس صحرا را از دست داد؛ برای حفظ السخنه بهترین نیروهایش در جبهه مرکزی و شرقی سوریه را گسیل کرده است، می‌داند که اگر شکست بخورد دیگر توانی برای بقا ندارد. داعش شاید در تصرف تدمر سعی داشت به اهداف راهبردی خود برسد، اما برای حفظ آن هزینه‌های بسیاری را متحمل شد و در آخر هم شکست خورد. نیروی بشری داعش تمام‌شدنی است. برخی از بهترین نیروها و فرماندهان داعش در نبردهای خناصر، شرق حلب و همچنین محورهای تدمر و القریتین به هلاکت رسیده‌اند و داعش دچار نوعی کمبود نیرو است که در هفته‌های آینده بیشتر خود را نشان می‌دهد.
بر اساس بررسی‌های صورت گرفته در طول شش ماه گذشته و همچنین عملیات‌هایی که برای محک زدن توان داعش در استان حمص و محیط پیرامونی آن صورت گرفت، مشخص شد که نیروهای عمل‌کننده با زمین مسلح روبهرو هستند، به این معنی که داعش برای متر به متر این منطقه برنامه داشته و الگوی ایوجیما و اوکیناوا را عملیاتی کرده است. بنابراین عملیات در این منطقه به صورت تک محوری قابل انجام نبود و باید از چند محور صورت می‌گرفت. نکته دیگر طبیعت ویژه این منطقه است که به آن امکان ساخت دیوار چند لایه دفاعی را می‌دهد. مساله‌ای که ارتش سوریه از آن استفاده نکرد اما داعش از نهایت بهره را برد.
ارتش سوریه و نیروهای متحد آن انگیزه لازم برای بازپس‌گیری السخنه را دارند، باید داعش را از مراکز جمعیتی و نقاط راهبردی خود دور کرد و خیلی سریع‌تر به دیرالزور و شاید هم الرقه رسید. مسیر سخت است، اما چاره‌ای نیست. در روزهای آینده شاهد گسترش حملات نیروهای محاصره شده ارتش در دیرالزور خواهیم بود. نیروهای کمکی خوبی از حماه، طرطوس و قامشلی به دیرالزور اعزام شده‌اند و رسیدن به میدان نفتی التیم، یکی از نتایج این اعزام‌ها است.
اهمیت راهبردی شهر السخنه
۱٫ مقدمه پیاده‌سازی تاکتیک پاکسازی تمامی استان حمص
۲٫ جلوگیری از نفوذ داعش به شرق سوریه
۳٫ قطع عقبه پشتیبانی داعش برای حصر استان دیرالزور
۴٫ تصرف السخنه یعنی شکست حصر دیرالزور و این یعنی هزیمت داعش در نزدیکی شرق سوریه
اهداف ارتش سوریه از بُعد عملیاتی
اما ارتش سوریه از عملیات نظامی کنونی خود چه هدفی را دنبال می‌کند، آیا درپی بهبود شرایط تاکتیکی ارتش است یا هدف بزرگ‌تری یعنی آزادی شهر تدمر را دنبال می‌کند؟
آنچه تاکنون ارتش سوریه محقق کرده است، از جهت سیطره بر مناطق اطراف شهر السخنه به عرض ۱۰ کیلومتر و عمق ۱۵ کیلومتر نشان می‌دهد که درپی ایجاد دیوار و منطقه عملیاتی دفاعی است تا به وسیله آن دو هدف را محقق کند:
۱٫ بهبود شرایط دفاع از ریف شرقی حمص و در نهایت تصرف کامل این استان
۲٫ فراهم کردن زمینه عملیات غافلگیرانه و سریع آزادسازی شهر السخنه و پیشروی ارتش سوریه به سمت این شهر نشان می‌دهد که آزادسازی السخنه بعد از رهایی تدمر نیز در برنامه‌های ارتش سوریه است.
قولی که پوتین به بشار اسد داد
به گفته یک دیپلمات انگلیسی، رئیس جمهور روسیه شخصاً به همتای سوری خود قول داده است که مسکو نمی‌گذارد دولت سوریه در جنگ با تروریست‌های تکفیری شکست بخورد. دیوید دیویس، نماینده حزب محافظه‌کار در مجلس انگلیس که به تازگی در دمشق با بشار اسد، رئیس جمهور سوریه دیدار کرده است، این موضوع را اعلام کرد.
وی اظهار داشت: «مداخله روسیه باعث شد ارتش سوریه دوباره روی پای خود بایستد. از او (اسد) پرسیدم چرا پوتین نیروهایش در سوریه را کاهش داد؟ اسد در جواب گفت: چون برخی روسیه را به خاطر به تاخیر انداختن مذاکرات صلح مورد انتقاد قرار داده بودند.»
دیویس به نقل از اسد افزود: «اما آنگاه مطلبی عنوان شد که هدف اصلی از این کار را روشن کرد، پوتین گفت: ما هرگز اجازه نخواهیم داد شکست بخوری! این جمله برای من مهمترین عبارتی بود که در دیدارم (با پوتین) گفته شد.»
نماینده مجلس انگلیس افزود: دادنِ چنین قولی به اسد، اگر حقیقت داشته باشد، بدان معناست که در آخر یا دولت دمشق پیروز می‌شود یا باید با مذاکره اوضاع را حل و فصل کنند.
اکنون حدود پنج سال از جنگ سوریه می گذرد که صدها هزار کشته و میلیون‌ها بی‌خانمان به جا گذاشته است. روسیه از هشتم مهر سال ۱۳۹۴ به خواست سوریه و با مجوز دولت این کشور حمله همه جانبه خود به مواضع گروه تروریستی داعش را آغاز کرد. با این وجود، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه در اقدامی ناگهانی دستور خروج بخش اعظم نیروهای خود را از سوریه صادر کرد.
چرا داعش از سلاح شیمیایی استفاده کرد
به هر حال استفاده از سلاح‌های شیمیایی به وسیله داعش در این روزها موضوع عجیبی نیست؛ بلکه راهی است برای سرپوش گذاشتن بر شکست‌های پی‌درپی این گروه در سوریه و عراق. ضرب‌المثلی در میان نیاکان ما وجود دارد که می‌گوید کسی که در حال سقوط است، برای نجات خود به هر دستاویزی متوسل می‌شود. این ضرب‌المثل مصداق بارز حال و روز این روزهای داعش است.
سازمان منع گسترش و استفاده از سلاح‌های شیمیایی نیز ضمن ابراز نگرانی نسبت به استفاده داعش از سلاح شیمیایی علیه کردهای عراق و مردم سوریه اعلام کرد که اسناد و مدارکی را که در این خصوص دریافت کرده و آنها را مورد بررسی قرار خواهد داد. گزارش‌های اخیر از استفاده داعش از سلاح شیمیایی در عراق و سوریه موجب نگرانی زیادی شده است.
به هر حال امیدواریم به زودی داعش را در زباله‌دان تاریخ و در کنار هم‌قطاران خود از جمله گروه‌های تروریستی منافقین، فرقان و جندالشیطان ببینیم…
گزارش از حمیدرضا قربانی
